منصور قدرمنصور قدر فرزند کاظم، در سال ۱۳۰۲ه. ش به دنیا آمد؛ وی پس از طی تحصیلات مقدماتی و اخذ دیپلم ریاضی، برای ادامه تحصیلات به دانشکده افسری وارد شد و تا درجه سرهنگی در مشاغل مختلف نظامی به کار مشغول بود؛ در سال ۱۳۳۷ه. ش با درجه سرهنگی به ساواک رفت و در قسمت اطلاعات خارجی (اداره کل دوم) مشغول به کار شد. ۱ - حضور در سفارت خانهمنصور قدر پس از مدتی به عنوان مامور ساواک به سفارت ایران در دمشق رفت و سپس به عنوان دبیر اول سفارت ایران در بیروت برگزیده شد. همچنین وی توانست پس از یک سال حضور در سفارت ایران در بیروت، در سال ۱۳۴۰ه. ش به ریاست اداره خاورمیانه در سازمان اطلاعات خارجی ساواک برسد. در سال ۱۳۴۰ه. ش به مدیریت اداره کل دوم ساواک (اطلاعات خارجی) رسید. در سال ۱۳۴۲ه. ش دوباره به لبنان سفر کرد و به عنوان رایزن درجه دو سفارت ایران در شهر بیروت مشغول به کار شد. در همین زمان همزمان با کار در سفارت ایران در لبنان، مسئول اداره ساواک در کشور سوریه نیز بود. پس از مدتی وی توانست به رایزن درجه یک سفارت و همچنین کاردار سفارت ایران در لبنان برسد. منصور قدر از سال ۱۳۴۶ه. ش تا ۱۳۵۲ه. ش به اردن رفت و به عنوان سفیر ایران در آن کشور مشغول به کار شد. [۱]
وزارت امور خارجه، سیاستگزاران و رجال سیاسی در روابط خارجی ایران، ص۳۱، بی جا، ۱۳۶۵.
در سال ۱۳۵۲ه. ش به سفیری ایران در لبنان برگزیده شد و تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ه. ش در این سمت مشغول به کار بود.۲ - مخالفت با امام موسی صدریکی از مهم‌ترین برگه‌های زندگی منصور قدر در زمان حضور در لبنان به رابطه وی با امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان و رییس مجلس اعلای لبنان مربوط است. امام موسی صدر در اواخر سال ۱۳۳۸ه. ش بنابر وصیت سیدعبدالحسین شرف الدین رهبر قبلی شیعیان لبنان و به توصیه علمای بزرگ شیعه از جمله مرحوم آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله حکیم از ایران به لبنان رفت و رهبری شیعیان این کشور را به عهده گرفت. [۲]
مرادی، فرشته، نگاهی به زندگی و مبارزات امام موسی صدر، ص۱۲، تهران، بنیاد کتاب دانشجویی، چاپ اول، ۱۳۸۲.
وی در این کشور به فعالیت‌های گسترده‌ای جهت سامان دادن شیعیان این منطقه و مقابله با رژیم صهیونیستی پرداخت.۲.۱ - مخالفت مطبوعاتییکی از اقدامات سفارت رژیم شاهنشاهی ایران در لبنان در آن زمان مخالفت با فعالیت‌های سیاسی امام موسی صدر در لبنان بود. به همین جهت منصور قدر سفیر ایران در این کشور به سلسله اقداماتی دست زد تا چهره این شخص بزرگوار را در آن کشور مخدوش نماید. یکی از مهم‌ترین اقدامات وی، تحریک برخی مجلات و مطبوعات لبنانی جهت نشر برخی مطالب در مجلات و روزنامه‌ها بود؛ به طور مثال در روزنامه الدیار لبنان مطلبی راجع به مخالفت مردم شهر «قضیه» با سخنرانی امام موسی صدر در این شهر چاپ نموده است که بنابر نقل برخی منابع، سفیر ایران منصور قدر در این حملات مطبوعاتی دست داشته است. [۳]
مرکز بررسی اسناد تاریخی، یاران امام به روایت اسناد ساواک (امام موسی صدر)، ج۲، ص۳۲، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۷۹.
۲.۲ - مخالفت از طریق ایجاد تفرقهاز دیگر اقدامات منصور قدر در این باره ملاقات با مخالفان امام موسی صدر در لبنان بود. یکی از بزرگترین مخالفان امام موسی صدر در کشور لبنان، کامل اسعد، رهبر پارلمان لبنان و یکی از رهبران شیعی لبنان بود که قصد داشت رهبری شیعیان لبنان را به دست گیرد. در اسناد آمده است که منصور قدر در برخی موارد، دوبار در هفته نیز به ملاقات وی رفته و با وی دیدار داشته است. [۴]
مرکز بررسی اسناد تاریخی، یاران امام به روایت اسناد ساواک (امام موسی صدر)، ج۲، ص۳۳.
همچنین منصور قدر در ترجمه گفتار امام موسی صدر، به جای «دولت‌های عربی خلیج»، دولت‌های خلیج عربی در ترجمه «الدول الخلیج العربیة» می‌نوشت. در عبارت «الدول الخلیج العربیة»، کلمه "العربیة" صفت "الدول" که کلمه‌ای مونث است، می‌باشد، نه صفت برای کلمه "الخلیج"؛ وی این عمل را به این خاطر انجام می‌داد [۵]
مرکز بررسی اسناد تاریخی، یاران امام به روایت اسناد ساواک (امام موسی صدر)، ج۲، ص۶۵.
تا نزد مردم ایران، امام صدر به عنوان شخصی شمرده شود که به جای استفاده از نام «خلیج فارس» از واژه «خلیج عربی» استفاده نموده است. این بحث در آن زمان بین کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران بسیار بالا گرفته بود و دولت ایران، این ماجرا را بسیار رسانه‌ای کرده بودند.۲.۳ - مخالفت با اقدام نظامی شیعیاناز دیگر اقدامات منصور قدر در زمان حضور در لبنان به عنوان سفیر، مخالفت با اقدامات نظامی شیعیان لبنان به رهبری امام موسی صدر در جهت حمایت از مبارزان فلسطینی و مبارزه با نظامیان رژیم صهیونیستی بود. امام موسی صدر در سال ۱۳۵۴ه. ش رسما ولادت جنبش مقاومت لبنان را اعلام نمود. [۶]
مرکز مطالعات و تحقیقات امام موسی صدر، اسرار ربوده شدن امام موسی صدر و زندگینامه، ص۴۷، بی جا، ۱۳۸۰.
منصور قدر به همین جهت، مخالفت خود را با این عمل امام موسی صدر در ایجاد جنبشی نظامی، به دولت لبنان اعلام نمود. [۷]
مرکز بررسی اسناد تاریخی، یاران امام به روایت اسناد ساواک (امام موسی صدر)، ج۲، ص۵۰۶.
۳ - برکناری از سفارتمنصور قدر با آشکار شدن انقلاب در ایران، در دیماه ۱۳۵۷ه. ش از سمت خود در لبنان از کار برکنار شد و به خاطر اینکه در محافل انقلابی لبنان به عنوان یکی از مسئولین ساواک و از عوامل بلندپایه سرویس‌های جاسوسی غرب شناخته شده بود، بیروت را به مقصد لندن ترک کرد. [۸]
فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج۲، ص۴۷۹، تهران، انتشارات اطلاعات، چاپ ششم، ۱۳۷۳.
وی پس از برکنار شدن از سفارت، به ایران بازنگشت و مستقیما به لندن رفت و در آنجا زندگی نمود. [۹]
خبرگزاری فارس، ویژه نامه ۳۰ سالگی انقلاب اسلامی، ۲۴/۱۱/۱۳۸۷.
درباره زندگی وی در اروپا و حیات و یا ممات وی اطلاعی در دسترس نیست. ۴ - پانویس
۵ - منبعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «منصور قدر»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۰۲/۲۵. رده‌های این صفحه : تاریخ ایران | تراجم | رجال سیاسی عصر پهلوی | سازمان ها و موسسات ایران در دوران پهلوی | سازمان‌های اطلاعاتی ایران | ساواک | سفیران عصر پهلوی | مقالات پژوهه
|